Masdan Mo Ang Kapaligiran

Ito mismo ang pamagat ng blag na ito. At gaya nga ng isinulat ko sa kauna-unahang post dito, ang mga katagang ito ay hango sa awit ng grupong Asin.

Sa mga susunod na post ay nais kong bigyan ng pokus ang bawat linya ng awiting ito at gawin ding pamagat ng bawat post. Kaya bilang unang bahagi ng seryeng ito, sisumulan ko sa titulo mismo ng awit.

Ano nga ba ang karapat dapat pagmasdan sa ating kapaligiran? Kung tutuusin, maraming kaakit akit na tanawing magpapatingkad sa tawag sa ating bansa na "Perlas ng Silangan". Ang isang perlas ay katangi tanging hiyas na maituturing, mahirap hanapin at madalang (noon) makuha sa kanyang natural na kalagayan. Ang Pilipinas nga daw ay perlas dahil sa kanyang katutubong kagandahang hindi taglay ng iba pang mga bansa.

Subalit ang perlas na ito ay nagkaroon na ng lamat, ng mantsa, ng galos. Ang perlas na noo'y pinakakaingatang hiyas, ay tila isang prostitutang hitad na nakabalandra sa daanan ng mga importanteng tao, na nakatutukso pang sipain kahit na nga nakadapa na't walang sariling lakas na makabangon.

Hindi isang bansang industriyalisado ang Pilipinas, ngunit bakit malaking porsyento ng kanyang mga basura'y tila produkto ng industriyalisasyon? Bakit mataas ang grado ng polusyon gayong iilan lamang ang mga pabrikang nagpo-prodyus ng lasong itinatapon sa labas lang ng kanilang bakod? Hindi ba ang Pilipinas ang siyang tila palikuran at tapunan ng mga basura ng kanyang mga industriyalisadong kapitbahay?

Ano nga ba ang numero unong nagbubuga ng maitim na usok sa lansangan kungdi ang mga segunda manong mga makinang disel ang gamit na siyang inilalagay sa mga pampasaherong dyipni at bus sa Kamaynilaan at karatig. Kung saan man sila galing, doon ay patapon at wala na silang silbi dahil "luma at gamit na" (bakya mo neneng). Subalit dito, ang mga ito ay nabibigyan ng pangalawang buhay - napalalawig pa ang kanilang produktibong buhay ngunit mausok at malakas gumamit ng disel.

Itinuturo sa asignaturang siyensya na ang mga puno ay tumutulong na linisin ang maruming hangin. Ginagamit nila ang carbon dioxide na produkto ng tao at hayop, at nabibigay naman ng oxygen na siya namang bumubuhay sa mga tao at hayop din. Ito ay tinatawag na "symbiotic relationship". Subalit may mga kung anong pumagitang hindi kanais nais sa relasyong ito. May pumasok na ibang elemento sa pormulang ito: ang mga duming dulot ng mga makinang gumagamit ng langis at kahalintulad na bagay. Dati'y simple lang ang pormula, may oxygen at may carbon dioxide (at iba pang walang masamang dulot na elemento), ngunit ngayon ay mayroon ng carbon monoxide, cyanide, chlorofluorocarbons at iba pang lasong kemikal na unti unting pumapatay sa mga halaman at punong hindi na makayanan ang hambalos na kanilang tinatanggap araw araw. Sira na ang relasyong ito at araw araw ay lumalala pa.

Dapat ko sigurong sabihin na hindi ako naimpluwensiyan ni Al Gore sa kanyang "An Inconvenient Truth (AIT)". Sa palagay ko ay maraming sala sa init at sala sa lamig sa kanyang mga argumento. (Mas malaki rito ang dahil sa rasong politikal, kaysa sa rasong pangkalikasan.) Ngunit may sarili akong mga mata at kamalayan upang ma-obserbahan ko ang mga pagbabago sa aking munting mundo, na munting mundo man ay kabahaging buhay ng mas malaking mundo sa sandaigdigan (universe). Nakikita ko at nararamdaman ang kasamaang dulot ng maruming hangin, ng walang kontrol na pagtatapon ng basura sa ilog at kung saan man. Nararanasan ko ang pahirap na dulot ng maiitim na usok ng mga sasakyan. Nagsisikip ang aking dibdib sa tuwinang makakakita ako ng pagwawalang bahala ng aking kababayan at ang hindi nila pagpapahalaga sa kalinisan ng kalikasan.

Masdan mo ang kapaligiran at sabihin mo sa akin kung ano ang magagawa mo, pakiusap ko lang. Sabi nga, may bukas pa. Ngunit, susuwertihin pa kaya ang ating mga anak na may bukas pa ring masisilayan, bukas na may malinis na kapaligiran at kalikasan?

Susunod: Hindi nga masama ang pag-unlad